تفاوت خلع ید با تصرف عدوانی و تخلیه ید
خلع ید زمانی مطرح می‌شود که مالک رسمی ملک، خواستار خارج کردن فردی باشد که بدون هیچ مجوز قانونی و بدون قرارداد مشخصی در ملک او مستقر شده است.

• در تصرف عدوانی، تاکید بر سبق تصرف و عدوان است.

• در تخلیه ید، رابطه قراردادی (مثل اجاره) میان طرفین وجود دارد.

• در خلع ید، مالکیت رسمی خواهان و عدم مجوز قانونی متصرف کافی است.

شرایط طرح دعوای خلع ید
برای طرح دعوای خلع ید، اثبات موارد زیر ضروری است:

• مالکیت رسمی خواهان (داشتن سند رسمی یا حکم قطعی مبنی بر مالکیت)

• تصرف فعلی خوانده بدون مجوز قانونی

• غیرمنقول بودن مال (مانند خانه، زمین، مغازه و…)
  در صورتی که خواهان نتواند مالکیت رسمی خود را اثبات کند، دعوا پذیرفته نمی‌شود.

مرجع صالح رسیدگی
دعوای خلع ید در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک است.
در صورتی که خواهان در دعوا تقاضای خسارت نیز داشته باشد، دادگاه در همان پرونده موضوع را بررسی می‌کند.

مدارک مورد نیاز برای دعوای خلع ید

• سند رسمی مالکیت

• مدارک هویتی خواهان

• مدارک و شواهد مربوط به تصرف خوانده (استشهادیه، عکس، فیلم، شهادت شهود در صورت لزوم)

• نقشه یا کروکی محل ملک (در موارد پیچیده)

مراحل رسیدگی به دعوای خلع ید

1. تنظیم دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

2. ثبت و ارجاع پرونده به شعبه صالح

3. تعیین وقت دادرسی و حضور طرفین

4. بررسی مدارک، استماع دفاعیات و ارجاع به کارشناسی در صورت نیاز

5. صدور رای مبنی بر خلع ید و اجرای آن توسط اجرای احکام مدنی

نقش وکیل در دعوای خلع ید
با توجه به اینکه اثبات مالکیت رسمی، جمع‌آوری مدارک و دفاع مؤثر در برابر ادعاهای احتمالی خوانده نیازمند آگاهی کامل از فرآیندهای قضایی است، حضور وکیل متخصص می‌تواند روند رسیدگی را تسهیل کرده و از تضییع حقوق مالک جلوگیری کند.
وکیل زینب بابائی با سابقه پیگیری پرونده‌های ملکی، آماده ارائه مشاوره و پذیرش وکالت در پرونده‌های خلع ید می‌باشد.

جمع‌بندی
خلع ید یکی از اساسی‌ترین و رایج‌ترین دعاوی ملکی در حقوق ایران است. این دعوا زمانی مطرح می‌شود که فردی بدون مجوز در ملکی مستقر شده و مالک خواهان بازپس‌گیری آن باشد. استفاده از مشاوره و همراهی وکیل در این مسیر، گامی مؤثر برای حفظ حقوق قانونی شما خواهد بود.