در نظام حقوقی ایران، رسیدگی به دعاوی خانواده به صورت تخصصی در دادگاه‌های خانواده صورت می‌گیرد که قوانین و مقررات ویژه‌ای برای تسریع و تسهیل روند دادرسی در این حوزه تصویب شده است. قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱، به عنوان اصلی‌ترین مرجع قانونی، سعی کرده است ضمن رعایت موازین شرعی، حقوق افراد خانواده را به بهترین شکل حفظ کند و از تضییع حقوق آنها جلوگیری نماید.

موضوعات اصلی دعاوی خانواده شامل موارد متعددی است که در ادامه به تفصیل درباره هر یک توضیح داده می‌شود:

طلاق

طلاق یکی از پیچیده‌ترین و پرچالش‌ترین دعاوی خانواده است که می‌تواند به صورت توافقی، به درخواست یکی از طرفین یا حتی به صورت غیابی انجام شود. طلاق توافقی فرآیندی است که زوجین با رضایت متقابل، با کمک وکیل و یا به صورت مستقیم، تمامی مسائل مالی و حضانت فرزندان را تعیین و به دادگاه ارائه می‌دهند تا دادگاه با بررسی مدارک، حکم طلاق را صادر کند. در طلاق به درخواست زوج یا زوجه، رسیدگی بر اساس دلایل و مدارک طرف مدعی صورت می‌گیرد و اگر یکی از طرفین در جلسه دادگاه حاضر نشود، ممکن است طلاق به صورت غیابی انجام شود. در تمامی این موارد، حضور وکیل مجرب می‌تواند به تسریع روند و کاهش مشکلات بعدی کمک قابل توجهی کند.

مهریه

مهریه یکی از حقوق مالی زن در عقد نکاح است که در صورت بروز اختلافات خانوادگی یا پایان زندگی مشترک قابل مطالبه است. مطالبه مهریه می‌تواند به صورت نقدی، اقساطی و حتی از طریق توقیف اموال زوج انجام شود. همچنین در مواردی که زوج توانایی پرداخت مهریه را ندارد، می‌توان با ارائه دادخواست اعسار، نحوه پرداخت مهریه را تعیین کرد. وکیل خانواده با آشنایی کامل با قوانین و آیین‌نامه‌های مرتبط، می‌تواند بهترین راهکار را برای مطالبه یا حل اختلافات مهریه پیشنهاد دهد.

نفقه زن و فرزند

نفقه به معنای تامین هزینه‌های زندگی است که زوج موظف به پرداخت آن به همسر و فرزندان تحت تکفل است. نفقه شامل هزینه‌های خوراک، پوشاک، مسکن، درمان و سایر نیازهای ضروری است. در صورت عدم پرداخت نفقه توسط زوج، زن یا فرزند می‌توانند با مراجعه به دادگاه درخواست الزام به پرداخت نفقه دهند. همچنین در مواردی که نفقه پرداخت نشود، پیگیری‌های قانونی از جمله توقیف اموال و بازداشت مرد نیز ممکن است صورت گیرد.

حضانت فرزند

مسئله حضانت فرزند یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین موضوعات دعاوی خانواده است. حضانت به معنای نگهداری و مراقبت از کودک است و طبق قانون معمولاً حق حضانت با مادر است مگر در مواردی که دادگاه تشخیص دهد به مصلحت کودک نیست. همچنین حق ملاقات فرزند از دیگر مواردی است که در دادگاه‌های خانواده مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و وکیل با تسلط بر قوانین می‌تواند حقوق والدین و فرزندان را حفظ نماید.

اجرت‌المثل ایام زوجیت

اجرت‌المثل به معنای حق‌الزحمه‌ای است که زوجه به دلیل انجام امور منزل و خدمات غیرمالی در طول زندگی مشترک می‌تواند مطالبه کند. این موضوع در دعاوی خانوادگی از اهمیت زیادی برخوردار است و اغلب در هنگام طلاق یا جدایی مطرح می‌شود. تعیین میزان اجرت‌المثل نیازمند ارائه دلایل و مستندات کافی است که حضور وکیل با تجربه در این زمینه بسیار حیاتی است.

ضرب و جرح همسر و خشونت خانگی

خشونت خانگی یکی از معضلات اجتماعی و خانوادگی است که متاسفانه در برخی از خانواده‌ها دیده می‌شود. قانونگذار برای حمایت از قربانیان خشونت خانگی، رسیدگی به موارد ضرب و جرح همسر و سایر اعضای خانواده را در صلاحیت ویژه دادگاه‌های خانواده قرار داده است. شکایت از این موارد می‌تواند به صدور دستور حفاظتی و احکام قضایی منجر شود که سلامت و امنیت اعضای خانواده را تضمین می‌کند.

انحصار وراثت

انحصار وراثت از دیگر دعاوی مهم خانواده است که پس از فوت یکی از اعضای خانواده مطرح می‌شود. این فرآیند شامل تعیین وراث، تقسیم اموال و رسیدگی به هرگونه اختلاف در خصوص ارث است. به دلیل پیچیدگی قوانین مربوط به وراثت و تقسیم اموال، بهره‌مندی از وکیل متخصص در این زمینه می‌تواند مانع تضییع حقوق وراث شود و فرایند انحصار وراثت را به شکل صحیح و قانونی پیش ببرد.

مسائل مالی و اموال مشترک

اختلافات مالی میان زوجین یا سایر اعضای خانواده در طول یا پایان زندگی مشترک بسیار رایج است. این اختلافات شامل تقسیم اموال، تعیین مالکیت و پرداخت بدهی‌ها می‌شود. حضور وکیل در تنظیم قراردادها و رسیدگی به دعاوی مالی خانواده از اهمیت بالایی برخوردار است تا حقوق موکل به بهترین شکل حفظ شود.

چرا انتخاب وکیل متخصص در دعاوی خانواده مهم است؟

دعاوی خانواده به دلیل بار عاطفی و روانی بالا، نیازمند دقت، حساسیت و تسلط کامل به قوانین مربوطه است. یک وکیل متخصص علاوه بر دانش حقوقی، باید توانایی مدیریت شرایط پیچیده خانوادگی و ایجاد فضای آرام برای طرفین را داشته باشد. وکیل خانواده با آگاهی از آخرین تغییرات قانونی و روش‌های نوین حل اختلاف، می‌تواند بهترین راهکارها را ارائه کرده و به موکل کمک کند تا حقوق خود را به صورت کامل و قانونی احقاق نماید.