بر اساس ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی، رابطه نامشروع به معنای هرگونه رابطه فیزیکی یا کلامی نامناسب بین زن و مرد نامحرم است که خارج از چارچوب شرعی باشد، اما به حد زنا نرسیده باشد. این رابطه می‌تواند شامل بوسیدن، در آغوش گرفتن، تماس بدنی شهوانی، یا مکالمات عاشقانه و تحریک‌آمیز باشد. در مواردی که رابطه شامل دخول شود، دیگر در قالب رابطه نامشروع قرار نمی‌گیرد و عنوان زنا به آن تعلق می‌گیرد که احکام خاص خود را دارد.

مصادیق رابطه نامشروع
رابطه نامشروع می‌تواند مصادیق متعددی داشته باشد که بسته به مورد و نظر قاضی، جرم تلقی شده و مجازات خواهد داشت. برخی از این مصادیق عبارت‌اند از:

1. بوسیدن یا لمس بدن نامحرم بدون رضایت شرعی

2. در آغوش گرفتن، بغل کردن یا نشستن در آغوش نامحرم

3. مکاتبه و ارتباطات عاشقانه یا شهوانی از طریق پیامک، تماس تلفنی، یا شبکه‌های اجتماعی

4. حضور دو نامحرم در مکانی خلوت که عرفاً منجر به جریحه‌دار شدن عفت عمومی شود

5. تماس فیزیکی در اماکن عمومی که حرمت شرعی را نقض کند

مجازات رابطه نامشروع
مطابق ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی، چنانچه زن و مردی که بین آن‌ها رابطه زوجیت یا نسب مشروع وجود ندارد، مرتکب رابطه نامشروع یا اعمال منافی عفت غیر از زنا شوند، به شلاق تا ۹۹ ضربه محکوم خواهند شد.
در صورتی که عمل صورت گرفته از مصادیق جرم زنا باشد، دیگر مشمول این ماده نخواهد بود و طبق حدود مربوط به زنا مجازات می‌شود. همچنین اگر یکی از طرفین مجبور به این رابطه شده باشد (مثلاً با تهدید یا اجبار)، طرف اکراه‌کننده مجازات شده و دیگری معاف خواهد بود.

نحوه اثبات جرم
اثبات رابطه نامشروع از راه‌های مختلفی امکان‌پذیر است:

1. اقرار: اعتراف متهم در نزد قاضی و در شرایط شرعی لازم

2. شهادت شهود: شهادت حداقل دو مرد عادل یا یک مرد و دو زن در برخی موارد

3. علم قاضی: بر اساس مستنداتی نظیر پیامک، تماس‌های تلفنی، گزارش پلیس یا فیلم‌های مداربسته

4. گزارش مأموران انتظامی: در صورتی که متهمین در حال ارتکاب رابطه نامشروع دستگیر شوند

تفاوت رابطه نامشروع و زنا
رابطه نامشروع به رابطه‌ای اطلاق می‌شود که فاقد دخول باشد، در حالی که زنا به رابطه جنسی همراه با دخول بین زن و مردی که به یکدیگر محرم نیستند گفته می‌شود. مجازات زنا در مواردی اعدام، رجم یا شلاق است، در حالی که مجازات رابطه نامشروع عمدتاً تا ۹۹ ضربه شلاق تعزیری خواهد بود.

نکات مهم در اجرای حکم

• اگر رابطه نامشروع در مکان عمومی رخ دهد، مجازات ممکن است تشدید شود.

• در صورت رضایت طرفین و نبود سابقه کیفری، قاضی ممکن است حکم به تعلیق مجازات بدهد.

• ضبط وسایل ارتباطی (مانند تلفن همراه) به عنوان ادله جرم امکان‌پذیر است.

• حضور دو نامحرم در خلوت، اگر همراه با اعمال منافی عفت نباشد، ممکن است مجازات نداشته باشد اما می‌تواند قرینه‌ای برای علم قاضی باشد.

نتیجه‌گیری
رابطه نامشروع در نظام حقوقی ایران به‌عنوان رفتاری خلاف موازین شرعی و اخلاقی تلقی می‌شود و قانون‌گذار برای جلوگیری از گسترش آن، مجازات‌هایی تعیین کرده است. اگرچه اثبات این جرم گاهی نیازمند مستندات قوی است، اما حساسیت قضات نسبت به آن بسیار بالاست. از طرف دیگر، بازنگری در شیوه برخورد با این جرم با هدف حفظ حریم خصوصی افراد و توجه به اصول حقوق بشری نیز یکی از چالش‌های مطرح در سال‌های اخیر است.